در هزاره اول، همانطور که قبلاً گفتیم، اهورا مزدای قادر متعال قوای خود را بین فرشتگانی به نام امشاسپندان تقسیم کرد و سپس با کمک آنها شروع به ایجاد لشکری از خدایان کرد; زیرا می داند که برادرش اهریمن به زودی به آنها حمله خواهد کرد.
در آن هنگام سرزمین نور را ترک می کنیم و آهسته و بی صدا، بی آنکه شیطان بداند ما در حال تماشا هستیم، در خشم و نفرت او از این همه نور و زیبایی، وارد سرزمین تاریکی و سیاهی می شویم تا شیطان را ببینیم. داره چیکار میکنه؟
اهریمن که با پیشنهاد اهورامزدا و تاریخی که برادرش برای نبرد تعیین کرده است موافقت می کند، شروع به ساختن شیاطین در سرزمین تاریکی می کند که می توانند به او کمک کنند تا اهورامزدا را شکست دهد و سرزمین نور و زیبایی را تصرف کند.
شیطان کیست؟
اهریمن یا آنگرا ماینیو سرچشمه همه بدی ها و حاکم دربار است. او نقطه مقابل اهورامزدا، سرچشمه نور و پاکی است. مهم ترین ویژگی اهریمن ویرانگری اوست که بر اساس اساطیر ایرانی در هر زمان و مکانی وجود دارد.
بر اساس اساطیر ایرانی، مقر اهریمن که رئیس کل دیوان هستی است و لقبش «بارگاه اهریمن» است، در زیر زمین و جهان تاریکی به سمت آپاختر (مسیر جغرافیایی شمال) است. . او مانند برادرش اهورامزدا قادر به آفرینش است و در برابر آفریده های زیبا و نورانی اهورامزدا موجوداتی زشت و شنیع می آفریند که جهان را به تباهی و تباهی می کشاند.
اهریمن به سرزمین تاریکی باز می گردد و در قراردادی که با اهورامزدا برای نبردی عظیم می بندد، شروع به خلق شیاطین می کند. شیاطینی که نماد بیماری، مرگ، درد، زوال، زمستان یا تابستان سخت، خشکسالی، گرسنگی، سستی، انحراف اخلاقی و سایر گناهان هستند.
هفت روز
اهریمن با علم به آفرینش امشاپندان (که در برخی روایات هفت عدد و در برخی از احادیث شش عدد است) رهبر شیاطین (سردیوان یا کمالگان) را به وجود می آورد تا هر یک از آنها قدرتی برابر با یکی از امشاپندان داشته باشند و توانایی رویارویی با آنها در جهت تخریب و تاریکی. (در روایتی که شش نفر هستند، شش سردیو داریم.
1. آکامانه: نمادی از خودپسندی و افکار ناامیدکننده و منفی. او دشمن بهمن و فرستاده اهریمن است.
2. اندر (ایندر): دشمن اردیبهشت. خدایی قدرتمند که در آیین قدیم دارای ویژگی های بهرام و مهر است، اما در دین زرتشتی ایزدی است که مانع برقراری نظم می شود و از ایجاد موجودات خوب جلوگیری می کند. در دین زرتشتی اعتقاد بر این است که این دیو مانع از بستن کمربند خاص و مقدس – کوستی یا کمربند مذهبی – در عصر تکلیف زن و مرد توسط زرتشتیان می شود.
3. شائول (سرو): دشمن شهریور. نماد پادشاهی با ظلم است. این دیو ریشه در اساطیر هندی دارد و در اساطیر هندی با نام رودرا سرواح حضور دارد.
4. ننگهایثیا: دشمن اسفند است که نماد نارضایتی است و مانع از رضایت موجودات می شود. این دیو همچنین تجسم یکی از موجودات شیطانی در اساطیر هند به نام نستیا است.
5. طائری (طیری): دشمن خورحد است که باعث بیماری و آفات گیاهان و حیوانات می شود.
6. زائری: دشمن مرداد و نماد زهر و سموم مهلک.
7. در برخی روایات، سردیو هفتم را خود اهریمن و در برخی دیگر اشما را دیو خشم و خشم می دانند که در نبرد خدایان با دیوان، علیه سپندامینو یا روح پاک اهورامزدا است.
دیوان مونت یا «دروژان»
اهریمن علاوه بر سردیوان، شیاطین زن را نیز آفرید، هرچند در دیگر آثار اساطیر ایرانی نمی توان دقیقاً گفت که کدام یک از آنها زن هستند. اما برخی از این دیوان‌های زن که دورجان نامیده می‌شوند نیز توسط اهریمن ساخته شده‌اند که تعدادشان محدود است، اما نقش مهمی در نبرد خدایان و سرنوشت هستی دارند:
جاه یا جاهی: این مهم ترین ایزدی است که در اساطیر و آفرینش ایرانیان نقش ویژه ای دارد. او نماد تمام پلیدی ها و گناهان زن و فحشا است. در روایت های اساطیری، او به عنوان همسر و دختر اهریمن معرفی شده است که در نهایت اهریمن را تشویق می کند تا برای بار دوم (هزاره سوم و چهارم) به اهورامزدا حمله کند. در واقع اینجاست که اهریمن از خواب سه هزار ساله بیدار می شود و سر جاهی را می بوسد و از این بوسه تمام گناهان و پلیدی های زنان بیرون می آید.
گشاسب (بوشیانستا): دیوسن خوابی بیش از حد و تنبل است که به روایت اساطیر ایرانی دستان بسیار درازی دارد و وقتی خروس در سحر شروع به بانگ زدن می کند، هر کاری از دستش بر می آید انجام می دهد تا دنیا را از بیدار شدن و تلاش جلوگیری کند. هدفون پلک ها را سنگین می کند و از بلند شدن و تلاش افراد برای فعالیت جلوگیری می کند.
اوداگ: الهه ای که مادر هفت سردیو و ضحاک مردوش است. او از مردم می خواهد که در چه زمانی و در کجا باید سکوت کنند صحبت کنند.
دادگاه مرگ
ترسناک ترین شیاطین در اساطیر ایرانی آنهایی هستند که با مرگ مرتبط هستند. این شیاطین کاناپه مرگ نامیده می شوند و چهار مورد از آنها وجود دارد:
استویداد (استوهات): نام او به معنای خرد کردن و شکافتن استخوان است. طنابی (کندند) دارد که از دور پرتاب می کند و دور گردن قربانی می گذارد. او کسی است که موفق به ردیابی و کشتن گومرد (کومرت، اولین انسان خلق شده یا اولین ابرمرد) می شود. در اساطیر ایرانی می گویند اگر استویداد به تو دست بزند خوابت می برد و اگر سایه او بر تو بیفتد تب می کنی. اما وای به روزی که به تو نگاه کنند…
ویسرش: یاور و شریک دیو استویداد است که پس از انتخاب استادش استویداد مردی، سه شبانه روز در دروازه با روح او کشتی می گیرد. او از دروازه جهنم محافظت می کند و ارواح را قبل از ورود به آنجا می ترساند و سپس ارواح مردگان را به پلی می بندد که در آنجا ارواح مردگان قضاوت می شود و پرهیزگاران از گناهکاران جدا می شوند. از بلندترین قله البرز شروع شده و تا عرش ادامه دارد. ، می کشد.
بد (!): پس از مرگ هر فرد، وظیفه دارد روح و جسم خود را جدا کند.
ناسوش: دیویی که به بدن انسان حمله می‌کند که هنوز حیات در آن وجود دارد و آن را چشم چشم می‌پندارد و وقتی بدن پوسیده و پوسیده شد، روحی که دیگر نمی‌تواند به این شکل پوسیده بماند، از او جدا می‌شود. می رود در واقع این دیو اولین عامل مرگ است.
دیوان اساطیر ایران و مقایسه آن با هفت گناه کبیره دانته علیگیری
دانته آلیگیری در مجموعه حماسی کمدی الهی از هفت گناه کبیره یاد می کند که برای هر یک از مرتکبین آنها سرنوشت و سرنوشتی وحشتناک را متصور است و جالب اینکه شش مورد از این گناهان کبیره در اساطیر ایران باستان به شمار می روند:
تنبلی: گوشاسب که در قسمت شیاطین زن در مورد آن صحبت کردیم، نماد تنبلی و بدنسازی است.
غرور: دئوزن بدوی مغرور است که در کنار ناهیه با اسفند می جنگد.
طمع: من الهه ای هستم که دارای خاصیت سیری ناپذیری هستم و در پایان جهان اهریمن مجبور می شود او را ببلعد.
فحشا: وارن دیو شهوت است که همراه با دیو من بزرگترین شیاطین ارتش اهریمنی را تشکیل می دهند.
حسادت: شیطانی به نام راشک که حامل نفرت و بدخواهی است.
خشم: دیو خشم یا عشمه دیو غرق در خون است. او پیام آور اهریمن است و به همراه دیو اوز موفق می شوند به انتهای جهان برسند. دیو خشم دشمن دیرینه و قسم خورده خداوند سروش است که توسط سروش در نبرد خدایان و دیوان نابود شد.
در اساطیر ایرانی، این شیاطین عامل اصلی وقایع مختلف روی زمین هستند. این دیوان به همراه پریان (که در اساطیر ایرانی از نوادگان اهریمن هستند، با طبیعتی ناپاک و شیطانی) مردم را فریب می دهند و به آفریده های اهورامزدا و خدایان آسیب می رسانند.